5. Doktorlar, rüyaları teşhis aracı olarak kullandılar.

Birçok antik Romalı doktor, hastalığa tanı koyarken ve tedavileri belirlerken rüyaları dikkate alırdı çünkü rüyaların hastalar hakkında doğrudan gözlenemeyen bir şeyleri açığa çıkarabileceğine inanıyordu. Galen, “Hastaların rüyalarında gördükleri ve yaptıkları her ne ise, salgı eksikliğimizi, fazlalığımızı ve niteliğini gösterir” diye belirtmişti. Örneğin, kar veya buz içeren rüyaların aşırı balgamı gösterdiği düşünülürken, ateş içeren rüyaların yüksek safra seviyelerine işaret ettiği düşünülürdü. Galen, rüyasında kanlar içinde nefes almakta zorlandığını gören bir güreşçinin fazla vücut salgısına sahip olduğu teşhisini koymuş ve ona tedavi olarak kan akıtmayı önermiştir.

6. Ordunun tabipleri, Romalı askerlerin Roma vatandaşlarından daha uzun yaşamalarını sağladı.

İmparator Augustus, Roma vatandaşlığı, vergi muafiyeti ve emeklilik maaşı hakları sağlayarak Yunan doktorlarını çeken ilk profesyonel askeri tabip birliğini kurdu. Augustus'un bu tabip birliği, kanamayı durdurmak için turnike olarak bilinen sargı tekniğine ve ardından dikişe de öncülük etti. Kamp doktorları, sahra hastanelerinde yaralı askerleri ameliyat ederken, seyahatleri sırasında yeni fikirler elde ederek ve insan anatomisini inceleyerek imparatorluğun tıbbi öncüsü oldular. Antik Roma'nın tıbbi birliklerinin yenilikleri sayesinde, ortalama bir askerin beklenen yaşam süresi, ortalama bir vatandaştan beş yıl daha uzundu. Üstelik şehirdeki hastaneler, Antik Roma'nın köleleştirilmiş ve yoksullaştırılmış nüfusuna ücretsiz tıbbi bakım sağlıyordu.

7. Kadınlar da tıp ile ilgileniyordu.

Bilim insanları; tıbbi incelemelere, yasal metinlere ve cenaze yazıtlarına dayanarak, kadınların da antik Roma'da tıp uyguladığı sonucuna varmışlardır. Kadın doktorlar çok yaygın olmasa da, doktorların rehberliğinde doğuma yardımcı olmak ve doğurganlık ilaçları vermek için ebe olarak çalışan kadınlar antik Roma'da yaygındı. Kadın hastalıkları ve doğum dışındaki alanlarda çalışan kadın doktorlar genelde Yunan kökenli özgür kadınlarken, ebeler daha önce köleleştirilmişti.

8. Lahana mucize ilaç olarak kabul edilirdi.

Birçok Romalı doktor, diyeti sağlıkla ilişkilendirdi ve lahanayı çok çeşitli rahatsızlıkları önleyebilecek ve tedavi edebilecek bir “süper gıda” olarak lanse etti. Romalı tarihçi Cato, De Agricultura'daki lahananın sağlığa yararlı güçleri üzerine yaklaşık 2.000 kelimelik bir inceleme yazmıştı. Cato'ya göre, yapraklı sebzeler baş ağrılarını, görme bozukluklarını ve sindirim sorunlarını iyileştirirken, ezilmiş lahana uygulaması da yaraları, çürükleri, ağrıları ve çıkıkları iyileştirirdi. Cato, haşlanmış lahananın dumanını solumanın doğurganlığı artırdığını ve çok miktarda lahana yiyen bir kişinin idrarında yıkanmanın birçok rahatsızlığı iyileştirdiğini bile söylemiştir. 

      Önümüzdeki haftanın yazısından önemli bir kesit: Trepanasyon (kafatasını cerrahi aletle delme) . Orta çağda oldukça yaygın olarak kullanılan bir prosedür olan bu tedavi yöntemi, adından da anlaşılacağı üzere 'kafatasında delikler açılarak' uygulanıyordu.

Bu yöntem birçok kültürde ve ülkede farklı sebeplerden ötürü kullanıldı: Bazıları kafatasındaki deliğin kötü ruhların beyinden dışarı çıkması için açıldığını iddia ederken, bazıları bunun psikolojik tedaviler için kullanılan bir yöntem olduğunu söylüyordu. Bazı insanlar ise vücudun iltihap kapmaması için kirli kanın buradan akıtıldığını söylüyordu. Sebepler ne olursa olsun, bu tedavi yöntemi bir sürü ölüme yol açtı. Enfeksiyonu önlemek güçtü ve o zamanlarda mikrobiyolojiye dair pek bilgi de yoktu. Ayrıca kafatasında kalıcı bir delik açmak pek de mantıklı değil...

Orta çağda uygulanan birçok tedavi şifa olmaktan ziyade daha çok zarara yol açıyordu... Neden mi? Uygulanan tedavi yöntemlerini duyunca nedenini anlayacaksınız.

Bu hafta sizlere sevgili dostum Gazeteci-Yazar Celal Başlangıc’ın 2012 Yılında Everest yayınlarından çıkan ‘’ Hayatın rengi gökkuşağı ‘’ adlı kitabını öneriyorum. Saygımla.