Filistin merkezli Hamas örgütü, 7 Ekim sabahı, İsrail hedeflerine yönelik tarihte benzeri görülmemiş şiddette bir operasyon başlattı. Örgüt, Gazze Şeridi yakınlarındaki yerleşim yerlerinin yanı sıra Aşdod, Aşkelon, Berşeva gibi kentleri 5 bine yakın füzeyle hedef aldı. Tel Aviv ve Kudüs de saldırılardan payını aldı. Hamas militanları planörler, motosikletler ve hafif kara araçlarıyla sınırı geçerek İsrail askeri noktalarına sızdı ve burada yaşanan çatışmalarda çok sayıda İsrailli sivil ve asker öldürüldü.

Demir Kubbe sisteminin, Gazze'den fırlatılan roketlerden bazılarını imha ederken, bazılarına karşı etkisiz kaldığı görüldü.

İSRAİL KARŞI SALDIRI BAŞLATTI

Bütün bunlar olurken İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, "Hamas'a savaş ilan ettiklerini" ve İsrail ordusunun, onlarca savaş uçağıyla Gazze'ye hava saldırısı başlatıldığını duyurdu.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşunun (KAN) haberine göre, Savunma Bakanı Yoav Gallant, yedek askerleri göreve çağıran kararnameyi imzaladı. Gallant, Gazze Şeridi çevresindeki 80 kilometre yarıçapındaki alanı askeri bölge ilan etti.

ÇATIŞMALARIN BİLANÇOSU

İşte, İsrail-Filistin gerilimine dair son güncellemeler:

- Hamas'ın İsrail'e karşı başlattığı saldırının ardından İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarında en az 232 Filistinli hayatını kaybetti. Resmi verilere göre Hamas'ın saldırılarında en az 250 İsrailli yaşamını yitirdi. Yaralıların sayısı ise binlerle ifade ediliyor.

- Hamas'ın askeri kanadı tarafından yapılan açıklamaya göre, öldürülen İsraillilerden "birkaç kat daha fazlası" esir alındı. Hamas sözcüsü, esir alınanların Gazze Şeridi'nin tüm bölgelerine yayıldığını söyledi.

Hamas tarafından esir alınan Tümgeneral Nimrod Aloni

- Hamas, saldırıların Mescid-i Aksa'ya yapılan saygısızlık ve artan yerleşimci şiddetine bir yanıt olduğunu söyledi. 

- İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, kuşatma altındaki Gazze'de yaşayanlara, "hemen bölgeyi terk etmeleri gerektiğini", İsrail güçlerinin "Hamas'ın tüm sığınaklarını enkaza çevireceğini" söyledi.

Al Jazeera Gazze muhabiri Youmna ElSayed'in bildirdiğine göre, İsrail'in Gazze'ye yönelik bombardımanı Pazar gününün erken saatlerinde de devam etti. ElSayed, "Çok şiddetli saldırılar Gazze Şehri'nin merkezini ve nüfusun yoğun olduğu Al Nasr mahallesini sarstı" dedi.

ElSayed, son hava saldırısının sonucunda kaç kişinin hayatını kaybettiğine dair henüz bir bilgi olmadığını söyledi.

HİZBULLAH KUZEYDEN VURDU

Lübnan'da faaliyet yürüten Hizbullah örgütü, İsrail sınırındaki askeri noktalara saldırılar düzenlediklerini duyurdu.

Hizbullah, bugün erken saatlerde güney Lübnan'dan, İsrail'in kuzeyine yönelik havan ve roket saldırıları düzenlendiğini duyurdu.

Örgüt tarafından yapılan açıklamada, Dov Dağı bölgesinde "Üç İsrail askeri noktasının hedef alındığı" belirtildi.

Hizbullah tarafından yapılan açıklamada, "Çok sayıda roket ve top mermisi" kullanılarak gerçekleştirilen saldırının, "Filistin direnişi ile dayanışma" amaçlı olduğu ve İsrail mevzilerinin doğrudan vurulduğu vurgulandı.

LÜBNAN HİZBULLAHI'NDAN AÇIKLAMA

Lübnan'daki İslami Direniş tarafından yayınlanan bildiri şöyle:

Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla

"Haksızlığa uğratıldıkları için kendileriyle savaşılanlara (savaşma) izni verilmiştir. Ve şüphesiz Allah onlara zafer vermeye kadirdir."

İşgal altındaki Lübnan topraklarımızdan geriye kalanları özgürleştirme yolunda ve muzaffer Filistin direnişinin yanı sıra mücadeleci ve sabırlı Filistin halkıyla dayanışma içinde, İslami Direniş'in şehit lideri Haj Imad Mughniyeh'in grupları, işgal altındaki Lübnan Şebaa Çiftlikleri'ndeki üç "İsrail" bölgesine saldırdı:

Gruplarımız çok sayıda top mermisi ve güdümlü füzeyle Radar, Zabdin ve Ruwaisat Al-Alam askeri alanlarını doğrudan hedef aldı.

"Azîz ve Hakîm olan Allah'tan başka zafer yoktur."

Hizbullah'ın, İsrail ile Filistinli gruplar arasında daha önce yaşanan çatışmalarda büyük ölçüde sessiz kalırken bu defa müdahil olması dikkat çekici bir adım olarak kayıtlara geçti.

GAZZE'DEKİ SİVİLLERİN DURUMU

Gazze'deki Filistinliler kuşatma altındaki bölgede uzun sürebilecek bir savaşa hazırlanırken, bölge sakinleri ailelerini korumak için önlemler almaya başladı.

Al Jazeera'ye konuşan bir bölge sakini, "Şarapnel yarası ihtimaline karşı pencerelerden en uzak noktayı belirleyerek işe başladık. Şimdi yedek aküler üzerinde çalışıyoruz. Bir sonraki adımın ne olacağı belli değil" dedi.

İsrail'e yönelik son on yılların en ölümcül saldırılarından birinin ardından Netanyahu, Gazze'deki tüm Hamas sığınaklarını "enkaza çevirme" sözü verdi ve kuşatma altındaki bölgede yaşayanlara "hemen bölgeyi terk etmelerini" söyledi.

Birçok analist, İsrail ablukası altında yaşayan ve hareket özgürlüğü olmayan Gazze'deki Filistinli sivillerin içinde bulunduğu temel kötü duruma dikkat çekti.

Kriz Grubu'nun kıdemli İsrail analisti Mairav Zonszein X'te, "Eğer gidemiyorlarsa tam olarak nereye gitmeleri gerekiyor?" sorusunu yöneltti.

DÜNYADAN TEPKİLER

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, ABD'li mevkidaşı Dışişleri Bakanı Antony Blinken'a ülkesinin "silahsız sivillerin herhangi bir şekilde hedef alınmasını reddettiğini" söyledi.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada Prens Faysal bin Farhan'ın da "durumu sakinleştirmek ve daha fazla şiddetten kaçınmak için ortak çaba gösterilmesi" çağrısında bulunduğu belirtildi.

Daha önce Mısır Dışişleri Bakanlığı, devam eden gerilimi yatıştırmak amacıyla Suudi Arabistan ve Ürdün ile görüştüğünü açıklamıştı.

BM'nin çocuklarla ilgili kuruluşu UNICEF'in başkanı Catherine Russell, "İsrail ve Filistin Devleti'ndeki çocukların refahı için derin endişe duyduklarını" söyledi. 

Russell yaptığı açıklamada, "Yüzlerce sivilin öldüğü ya da yaralandığı bildirilirken, çocuklara karşı işlenen ağır hak ihlallerine ilişkin raporlar için durumu yakından izliyoruz" dedi.

Al Jazeera muhabiri Alan Fisher, iki ülke liderleri arasındaki gerilim sürerken ABD'nin İsrail'e Gazze'deki saldırılarını tırmandırmaktan vazgeçmesi için baskı yapmasının zor olacağını söyledi ve şöyle devam etti: 

"Netanyahu ile Biden arasındaki ilişki iyi değil. Biden neredeyse üç yıldır görevde ve hala İsrail başbakanını Beyaz Saray'a davet etmedi. Bu normalde yeni bir başkanlığın ilk bir yılı içinde gerçekleşirdi..."

Hamas’ın neden bu dönemde saldırı gerçekleştirdiği ile ilgili dikkat çekici analizler yapmaya başladı… İngiltere’nin saygın gazetelerinden Sunday Times muhabiri Louise Callaghan, “Hamas ne? Ve neden şimdi saldırıyorlar” başlıklı bir yazı kaleme aldı.

Callaghan, “Hamas neden şimdi saldırdı? Saldırı, çoğunluğu genç Filistinli erkeklerden oluşan grupların protesto gösterileri düzenlediği Gazze sınırları boyunca İsrail ile aylardır süren gerilimin ardından geldi. Ancak birkaç gün önce Katar’ın arabuluculuğunda sağlanan bir ateşkesle bu gösteriler sona erdirildi. Ülkenin yüksek mahkemesi üzerinde aylardır süren çekişmelerle sarsılan İsrail hükümetindeki iç kaosun hazırlıkları üzerinde ne gibi bir etkisi olduğu belirsizliğini koruyor. Ancak saldırının uzun süredir planlandığı açık” yorumunu yaptı.

Callaghan, İsrail’in Gazze’den çekilmesinden sonra Hamas’ın yıllar içerisinde bir roket cephaneliği oluşturduğunu aktarırken, İran yapımı savaş sistemlerine sahip olduklarını duyurdu. Analizde, Hamas’ın stoklarını ve silahların etkisini zaman içerisinde artırdığı da belirtildi.

“İSRAİL SİSTEMLERİNİ ALT EDEBİLİR”

Analizde, “İsrail ordusuna göre, 2014 Gazze savaşı sırasında İsrail’e yaklaşık 4.500 mermi atıldı ve Mayıs 2021’de 11 gün süren çatışmalarda yaklaşık 4.300 mermi atıldı. Bu rakamlar o dönemde eşi benzeri görülmemiş rakamlardı ve 2021’de daha önce hiç olmadığı kadar uzun menzilli silahlar da kullanıldı. Ancak İsrail Savunma Kuvvetleri Cumartesi günü yaptığı açıklamada, çatışmaların başlamasından bu yana Gazze’den İsrail’e yaklaşık 2.200 roket atıldığını söyledi. Bu sayı, İsrail’in son derece yetenekli hava savunma sistemlerini bile alt etmeyi başarma ihtimalini çok daha yüksek kılıyor” vurgusu yapıldı.

Saldırılar sonrasında ölü sayısı giderek artıyor.

Haberde, “Hamas’ın elindeki stokların çoğunun hala kısa ve orta menzilli sistemler olduğuna inanılıyor. 10 mil uzaklıktaki hedefleri vurabilen basit Qassam serisi ve 25 milden fazla uçabilen Sovyet dönemi Grad’lar da dahil olmak üzere. Yaklaşık 50 mil menzile sahip M-75 ve Fajr gibi daha az sayıda uzun menzilli sistemlere de sahipler. Hamas’ın maksimum menzili 100 milden fazla olduğunu ve Gazze’den Tel Aviv ve Kudüs’ün yoğun nüfuslu bölgelerini vurabileceğini söylediği M-302 gibi sistemler ise daha nadirdir. Hamas ayrıca Ayyash 250 adı verilen ve İsrail’in herhangi bir yerini etkili bir şekilde vurabilecek 155 mil menzilli bir roketin test atışını yaptığını iddia etti” hatırlatması yapıldı.

İsrail’in misillemesi sonucunda Gazze’de çok sayıda bina yerle bir oldu.

Sunday Times’taki analizde Gazzelilerin bu olaydan sonra panik içinde olduğuna dikkat çekildi. Callaghan, “Birçok Gazzeli sivil misilleme dalgasının  başlamasından dolayı korkuyor. İsmini söyleyemeyeceğim bir kadın beni aradı ve çok korktuklarını söyledi” dedi. Gazze’de 2 milyondan fazla insanın yaşadığı belirtildi.

REUTERS: MESAJ SUUDİ ARABİSTAN’A

İngiliz haber ajansı Reuters’a konuşan bir kaynak, saldırının zamanlamasına dikkat çekti.

İsmini açıklamayan kaynak, “Bu, İsrail’e ve İsrail ile normalleşmelerini destekleyen Amerika’ya yanaşan Suudi Arabistan’a bir mesajdı. Denklemden Filistinliler çıktığı sürece bütün bölgede güvenlik diye bir şey yok. Bu yaşananlar beklentilerin ötesindeydi. Bugün, bu çekişmenin dönüm noktası” dedi.

Johns Hopkins Üniversitesi İleri Uluslararası İlişkiler Çalışmaları Bölümü’nde Orta Doğu uzmanı olarak çalışan Laura Blumenfeld de, “Hamas, İsrail ve Suudi Arabistan’ın bir barış anlaşması yapmaya yakın olduğunu görerek kendilerinin masada olmadığını gördü. O zaman yemeği zehirlemeye karar verdiler” dedi.

Hamas’ın saldırısı sonrasında bölgede tansiyon yüksek.

THE GUARDIAN: İSRAİL’İN KARA HAREKÂTI YAKIN

İngiliz The Guardian gazetesi de kapsamlı bir analiz yayınladı… Bethan McKernan imzalı analizde, “Hamas’ın uzun vadede ne elde edeceği henüz belli değil. İsrail’deki aşırı sağcı hükümetin önünde de bir sorun oluşturuyor. Başbakan Binyamin Netanyahu’nun kabinesindeki aşırıcılar, bu olayın  bir savaşa dönmesini isteyebilir. İsrail’in bir kara operasyonu gerçekleştirme ihtimali var. Bu da 2014’ten beri bir ilk olur” denildi.

Analizde, “Kesin görünen tek şey, 16 yıl boyunca dört savaşla zaten hırpalanmış olan Gazze sakinlerinin en ağır bedeli ödeyecekleri” yorumu yapıldı.